Jaką rolę pełnią białka?
Białka są niezwykle istotnymi składnikami naszego organizmu. Odpowiadają za wiele istotnych funkcji, dlatego produkty bogate w białko powinniśmy spożywać każdego dnia. Jest to bardzo ważne dla zachowania dobrze zbilansowanej, zdrowej diety.
Białka to wielkocząsteczkowe związki, które powinny stanowić blisko 20% naszej masy ciała. Budowa białek jest złożona. Znajdują się w prawie każdej tkance ludzkiego organizmu, w tym w: mięśniach, skórze, kościach, czy włosach. Są niezbędne do prawidłowej pracy organizmu.
Najistotniejsze funkcje białek
Do najważniejszych funkcji w naszym organizmie, jakie odgrywają białka należą:
– budulcowa – białka są elementem prawie każdej komórki organizmu,
– odpornościowa – biorą udział w rozpoznawaniu i zwalczają patogenów,
– lokomotoryczna – są odpowiedzialne za skurcze mięśni,
– transportowa – białka umożliwiają transportowanie składników z komórek i do komórek,
– katalityczną – białka wywołują i przyspieszają przebieg reakcji biochemicznych w komórkach.
Jak dostarczać białko do organizmu?
Białko możemy podzielić na te pełnowartościowe i niepełnowartościowe. Podział ten uwzględnia sposób przyswajania białek, możliwość ich wykorzystania przez organizm człowieka, a także to, gdzie te białka występują. Tak też, produkty pochodzenia zwierzęcego stanowią pełnowartościowe źródło białka, zaś białka roślinne uważa się za niepełnowartościowe. Uważa się, że spożywając mięso, ryby czy jaja lub nabiał możemy zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na ten składnik odżywczy. Jednakże, nie każdy z tych produktów ma tak samo dużo białka, podobnie jak nie oznacza, że każde roślinne źródło białka jest niewystarczające. Zobacz również: mięso ekologiczne
Przyswajalność białek
Istotne jest to, że źródła białka zwierzęce i roślinne przyswajają się w zupełnie inny sposób. Białko pełnowartościowe nasz organizm może przyswoić aż w 90-96%, zaś białko niepełnowartościowe zaledwie w 70-85%. Wyjątkiem tutaj może być soja, która uważana jest za niepełnowartościowe źródło białka, a jedna białko w niej zawarte przyswajamy w około 90%.
Produkty bogate w białko
Należą do nich:
– mleko,
– przetwory mleczne ,
– jajka,
– ser twarogowy,
– ser mozzarella,
– jogurt wysokobiałkowy,
– mięso,
– polędwica wołowa,
– dobrej jakości wędlina,
– ryby, a szczególnie dorsz, łosoś, tuńczyk,
– owoce morza, np. krewetki,
– czarna fasola,
– soczewica,
– nasiona soi,
– tofu,
– pestki np. dyni, słonecznika, pistacje,
– nasiona, jak czarnuszka, mak niebieski.
Dobrze zbilansowany posiłek
Aby posiłek mógł być określony jako pełnowartościowy powinien zawierać różnorodne składniki odżywcze. Ponadto, w każdy posiłku powinniśmy dostarczać swojemu organizmowi najważniejszych składników, w tym również białek. Dlatego do każdego posiłku powinniśmy dodawać choć kilka produktów, jakie zawierają białka. Jeśli jemy śniadanie z warzywami, warto sięgnąć po jajko lub jogurt. Kupując chleb możemy wybrać ten, w którym dodano pestki dyni lub słonecznika. Dbając o różnorodne źródła białka w swojej diecie, jak i sporą zawartość dobrej jakości węglowodanów i zdrowych tłuszczów możemy zapewnić sobie zdrowie.
Artykuł opracowany został przy współpracy z serwisem Chwila Przerwy.